ZDROWIE
Zapewnienie odpowiedniej diety i warunków życia pomaga utrzymać papugi w dobrym zdrowiu. Zdrowy ptak jest aktywny, zawsze czujny, ma dobry apetyt, jego pióra, oczy, stopy i woskówka są czyste, dziób - gładki. Jego odchody są ciemnozielone i białe, o konsystencji pasty do zębów. Jeśli ptak siedzi w jednym miejscu, nie interesuje się swoimi zwykłymi aktywnościami, jego pióra są rozpuszczone - może to wskazywać, że źle się czuje.
"Lepiej zapobiegać niż leczyć"
Jeśli uważasz, że twoja papuga falista jest chora, weź já jak najszybciej na wizytę u weterynarza. Na wolności, w ich naturalnym środowosku, papugi faliste sà ofiarami dla drapieżników, dlatego instynktownie ukrywajá swoje choroby, inaczej stajá się podatne na ataki ze strony potencjalnych drapieżników. W stadzie, starają się zachowywać normalnie, w przeciwnym razie inne osobniki mogą zacząć je atakować lub odrzucać, co jest naturalnym zachowaniem w naturze. Często wyglądają i zachowują się dobrze, nawet gdy są chore, więc jeśli zauważysz zmianę w wyglądzie lub zachowaniu swojej papugi, prawdopodobnie oznacza to, że jest chora od dłuższego czasu i pilnie potrzebuje interwencji medycznej.
Poniżej przedstawiam niektóre powszechne choroby lub problemy zdrowotne u ptaków wraz z objawami. Specjalnie nie podaję informacji, jak leczyć choroby u papug falistych, ponieważ powinno to być robione przez weterynarza po dokładnym badaniu lub wykonaniu odpowiednich testów.
Oprócz koloru/kształtu/rozmiaru/konsystencji odchodów twojej papugi, ważne jest także - aby zauważyć chorobę - jak są one rozmieszczone w klatce (dlatego białe ręczniki papierowe są najlepsze jako podłoże w klatce, dzięki czemu łatwo można zobaczyć, czy odchody twojego ptaka są normalne).
Pamiętaj - to, co jest w porządku w nocy, nie jest w porządku w ciągu dnia i odwrotnie. Jeśli odchody twojej papugi są skumulowane w jednym miejscu, w stosie lub bardzo blisko siebie w ciągu DNIA, oznacza to, że twoja papuga nie porusza się zbyt wiele. Papugi załatwiajá się co 15 minut, więc jeśli widzisz wiele odchodów w jednym miejscu, oznacza to, że twój ptak nie ruszył się z tego miejsca przez co najmniej kilka godzin. I to jest pierwszy sygnał, że coś może być nie tak z jego zdrowiem. Papugi są naturalnie bardzo aktywne i ciągle przemieszczają się z jednego miejsca na drugie, więc jeśli siedzą w jednym miejscu przez cały czas - to prawdopodobnie zły znak. Ale jeśli chodzi o NOC - dobrze, gdy odchody są tylko w jednym miejscu. Oznacza to, że twój ptak miał dobry, spokojny, niezakłócony sen. Ale jeśli po nocy widzisz odchody rozrzucone po całym dnie klatki, oznacza to, że coś przeszkadzało twojemu ptakowi w nocy. Mogá to być na przykład roztocza. Normalnie ptaki śpią przez całą noc, nie potrzebują zmieniać miejsca. Ale jeśli twoje ptaki przemieszczajá się po klatce po nocy, sugeruje to niespokojny sen i powinieneś zwrócić uwagę na możliwe objawy choroby. Spójrz na poniższá grafikę - mam nadzieję, że pomoże ci zobrazować, co mam na myśli.
MEGABAKTERIA
AVIAN GASTRIC YEAST (AGY) INFECTION
Przyczyny:
-
bezpośredni kontakt z zakażonym pokarmem
-
kontakt z odchodami zainfekowanego ptaka
-
mikroorganizmy drożdżowe w środowisku
Objawy:
-
ptak wygląda na wygłodzonego, apatycznego
-
wymioty, przezroczysta wydzielina może pokrywać pióra na głowie
-
biegunka
-
nadmierne jedzenie wraz z utratą wagi
-
wypluwanie/wymiotowanie lepkich ziaren
-
ptak wydaje się, że je, ale tak naprawdę tylko mieli nasiona (biały proszek można znaleźć w karmniku)
-
niedogryzione ziarno w odchodach
-
pióra wokół odbytu często są zabrudzone odchodami
-
w niektórych przypadkach - krew w odchodach (czarny stolec)
-
w zaawansowanych przypadkach - wymiotowanie lepkiego materiału
-
W przypadku ostrej postaci - ptaki mogą nagle umrzeć w ciągu 12-24 godzin (mogą wypluwać płyn z domieszką krwi), są ciche i przygnębione
-
W przypadku przewlekłej postaci - utrata wagi pomimo nadmiernego jedzenia, ziewanie, wyciąganie szyi w celu próby połknięcia
-
niektóre ptaki mogą siedzieć na dnie klatki z zamkniętymi oczami
PTASIA DNA
MOCZANOWA
Przyczyny:
-
Nadmiar białka w diecie
-
Nadmiar wapnia w diecie
-
Nadmiar witaminy D3
-
Zatrucie solą
-
Odwodnienie
-
Wewnętrzne wady
-
Infekcje wirusowe
-
Ekspozycja na pestycydy, metale ciężkie lub inne toksyny (np. z roślin)
-
Niedobór witaminy A lub B12
-
Objawy:
-
Ptak wygląda na wygłodzonego
-
Opuchnięte palce u nóg
-
Kremowo-białe guzki pod skórą w okolicach stawów stóp
-
Pęknięte opuchnięcia
-
Wyrywanie sobie piór z dolnej części pleców
-
Nadmierne pragnienie
-
Osłabienie
-
Trudności w locie i przemieszczaniu się z drążka na drążek (ptak może woleć siedzieć na podłodze)
-
Utrata apetytu
-
Biegunka
-
Nadmiar moczu w odchodach
-
Mokra kloaka
POWIĘKSZONA TARCZYCA
(NIEDOBÓR JODU)
Przyczyny:
-
Dieta oparta wyłącznie na ziarnie
-
Nadmierne spożycie soi, siemienia lnianego, rzepaku, jarmużu, kapusty, brokułów - ponieważ zawierają substancje zakłócające normalną produkcję tyroksyny przez tarczycę
Objawy:
-
Świszczący oddech
-
Trudności w oddychaniu
-
Słyszalny "piszczący" dźwięk podczas oddychania
-
Częsta zmiana głosu
-
Przybranie ciemnobrązowego koloru woskówki u samca
-
Ptak może trzymać głowę pionowo
-
Utrata wagi i niezdrowy wygląd piór
-
Opuchlizna w okolicy szyi
-
Regurgitacja lub wymioty
-
Letarg
-
Nagła śmierć z powodu niewydolności serca (powiększenie tarczycy może wywierać ogromną presję na układ trawienny, płuca, serce i worki powietrzne)
NIEDOBÓR WIT. A
Przyczyny:
-
Dieta oparta wyłącznie na ziarnie
Objawy:
-
Trudności w oddychaniu; świsty, trzaskające dźwięki, kichanie
-
Wydzielina z nosa
-
Zatkane nozdrza
-
Letarg
-
Depresja
-
Biegunka
-
Poruszanie w dół i w gorę ogonem
-
Utrata wagi
-
Spuchnięte oczy i wydzielina z oczu
-
Dławienie się
-
Lepki dziób
-
Skłonność do infekcji (ciało niezdolne do samodzielnego gojenia się)
GUZ JÁDER
Przyczyny:
-
błędy w DNA komórek / genetyczne
Objawy:
-
zmiana koloru woskówki na brązowy (wyglądający na zielono-brązowy - podobny do objawu niedoboru jodu na powyższym zdjęciu)
-
utrata wagi
-
czasami duszności
-
trudności w staniu, chodzeniu - zginanie jednej nogi
-
obrzęk/masa pomiędzy nogami
-
może być mylony z kontuzją nogi
STŁUSZCZENIE WÁTROBY
Przyczyny:
-
niedożywienie, jedzenie tylko ziaren
-
dieta wysokotłuszczowa (np. nasiona słonecznika są bardzo bogate w tłuszcze)
-
mało ruchu (papuga ciagle w klatce, zwłaszcza za małej
Objawy:
-
otyłość (powiększony brzuch) - normalna waga papugi falistej wynosi: 35-45 g. Otyłość zaczyna się, gdy papuga waży: 60-70 g
-
przerost dzioba ( bardzo długi, nienaturalnie wygladajácy dziób)
-
trudności w oddychaniu
-
zielone odchody, często biegunka
-
słaba jakość piór
-
w zaawansowanym stadium - dezorientacja lub napady padaczkowe
-
krwawienie do górnej części dzioba (lub pazurków)
Odchody, które moga sugerować stłuszczenie watroby
Otyła papuga falista może wskazywać na chorobę wątroby (może być to spowodowane również nudą, brakiem ruchu lub zbyt tłustym pożywieniem), ale warto zwrócić uwagę na papugę, która jest zbyt otyła (zdjęcia poniżej).
Powyżej, ponownie - otyła papuga falista, która może (lecz nie musi) sugerować chorobę stłuszczonej wątroby (Otyłość nigdy nie jest dobra dla zdrowia twojego ptaka).
Przerośnięty się dziób sugerujący chorobę wątroby (poniżej)
Krwawienie w górnej części dzioba, sugerujące chorobę wątroby (poniżej)
PTASIA GRYPA
Przyczyny:
-
Kontakt z zakażonym ptakiem lub jego odchodami (bardzo zaraźliwe)
Objawy:
-
Spuchnięte powieki i/lub brak piór wokół oczu
-
Zmięte pióra
-
Depresja
-
Utrata wagi
-
Utrata apetytu
-
Problemy oddechowe
-
Wyciek z oczu i nozdrzy
-
Biegunka (jasnozielone, wodniste, nieporządne odchody)
-
Kichanie
-
Katar
-
Czasami wymioty
Odchody ptaka chorego na ptasiá grypę
%20poops.jpg)
FRANCUSKIE
PIERZENIE
Przyczyny:
-
Stres, osłabiony układ odpornościowy
-
Złe warunki higieniczne, pyliste środowisko
-
Niewłaściwe odżywianie podczas lęgów
-
Zbyt częste rozmnażanie
-
Zainfekowanie owadami i roztoczami
-
Przenoszenie wirusa od innych ptaków
Objawy:
-
Brak piór w okolicy ogona i lotek
-
Inne pióra złamane z powodu mechanicznego stresu
-
W skrajnych przypadkach - brak większości lub wszystkich piór
-
Jeśli pisklęta są zainfekowane - mają spuchnięte brzuchy, łatwo krwawią, czerwony kolor ciała, wolny wzrost (bardzo wysoka śmiertelność), nagła śmierć
CHOROBA DZIOBA I PIÓR PAPUG
(PBFD)
Przyczyny:
-
spowodowane przez wirusa Circovirus
-
kontakt z zakażonym ptakiem
-
kontakt z wirusem w środowisk
Objawy:
-
wirus wpływa na keratynę (białko w dziobie i piórach)
-
może osłabić układ odpornościowy ptaka
-
uszkodzenie piór (częściowa lub całkowita utrata) i dzioba
-
utrata apetytu i wagi
Papużki faliste z PBFD (poniżej)
KWAŚNE WOLE
Przyczyny:
-
infekcja drożdżakowa
-
zepsuty pokarm do ręcznego karmienia
-
niehigieniczne metody karmienia ręcznego (w tym brudne narzędzia lub naczynia do karmienia)
-
spożycie obcych materiałów
-
u młodych papug: formuła dla młodych jest zbyt gęsta, zbyt gorąca lub zbyt zimna; również zbyt częste karmienie młodych
Objawy:
-
biegunka
-
utrata apetytu
-
zmęczenie/wyczerpanie
-
wymiotowanie kwaśno pachnącej treści
-
opuchnięty brzuch - o kształcie balonu
-
wymiotowanie jedzenia i śmierdzącej wydzieliny
-
u młodych papug: opuchnięty i nienaturalnie powiększony żołądek
ŚWIERZB
Przyczyny:
-
Kontakt z zakażonym ptakiem (bardzo zaraźliwe)
-
Przenoszenie między rodzicami a młodymi (objawy mogą pojawić się nawet po 6 miesiącach)
Objawy:
-
Białe strupki wokół dzioba, nozdrzy, oczu, a czasami nóg
-
Nogi i dziób mogą stać się zniekształcone i wygięte, jeśli infekcja nie zostanie w porę leczona
-
We wczesnych stadiach infekcji wygląda jak jasny lub biały osad, które staje się grubszy i bardziej chropowaty w miarę upływu czasu
-
Niespokojny ptak
-
Częste drapanie się, ocieranie się np. o żerdzie
Przykłady świerzbu - poniżej
Wczesne stadium świerzbu (pomiędzy dziobem a woskówká)
KOKCYDIOZA
Przyczyny:
-
Wywoływane przez mikroskopijne pasożyty o nazwie kokcydia
-
Ptak spożywa odchody zainfekowanego ptaka
-
Zła higiena w klatce (brudna woda/zanieczyszczone pojemniki na wodę)
-
Często występuje w okresie deszczowym, gdy panuje wysoka wilgotność powietrza i wysokie temperatury
Objawy:
-
Silna biegunka (wodniste odchody)
-
Ciemnozielone odchody, czasami z obecnością krwi (mogą wyglądać na ciemnozielone/czarne)
-
Czasami obecność krwi w okolicy odbytu
-
Wymioty
-
Brak apetytu
-
Ptak jest napuszony
-
Osłabienie i senność
-
W świeżych ciepłych rozmazach kału można zaobserwować jaja (oocysty) - nie zawsze
-
Nagły spadek aktywności
-
Nagła śmierć w ciągu kilku dni
STERNOSTOMATOZA
(roztocza worków powietrznych)
Przyczyny:
-
Jaja roztoczy rozprzestrzeniają się przez kaszel, są wykasływane, połknięte i przenoszone w odchodach zainfekowanego ptaka
Objawy:
-
Problemy z oddychaniem
-
Kaszel
-
Kichanie
-
Wyciek z nosa
-
Oddychanie z otwartym dziobem
-
Czasami obecność jaj w odchodach papugi
-
Ruchy ogona do górę i w dół
-
Dźwięki kaszlnięcia i dyszenia podczas oddychania
-
Ruchy zadławienia, po których następuje potrząsanie głową
GLISTY
Przyczyny:
-
Papuga zostaje zarażona przez zjedzenie jaj pasożytów, które przechodzą w odchodach zainfekowanego ptaka
-
Często występuje na zewnátrz, gdzie odchody mieszają się z ziemią
Objawy:
-
Biegunka lub ciemne lepkie odchody (mogą zawierać krew)
-
Utrata wagi i ospałość
-
Możliwe obrzmienie brzucha
-
Problemy z układem nerwowym ptaka; porażenie niektórych części ciała papugi i nienaturalne ruchy głową
-
Obecność odchodów w okolicy kloaki
-
Utrata apetytu
-
Apatyczna, nieruszajáca się papuga
-
Papuga może się wysilać, próbując się wypróżnić
-
Nagła śmierć może nastąpić, gdy duża ilość jaj zostanie zjedzona i wyklują się jednocześnie, powodując zablokowanie układu pokarmowego ptaka
SALMONELLA
Przyczyny:
-
kontakt z zakażonym ptakiem lub jego odchodami (bardzo zaraźliwe)
-
częste występowanie w dużych stadach ptaków
-
niewłaściwa higiena wokół karmników
Objawy:
-
papuga może wydawać się chuda
-
wygładzona sylwetka
-
może mieć opuchnięte powieki
-
apatyczna i niebroniáca się przed braniem jej w rękę
ZAPARCIE JAJA
Przyczyny:
-
dieta oparta wyłącznie na nasionach
-
niedobór wapnia
-
niedobór witamin
-
niedobór białka
-
brak aktywności fizycznej, otyłość
-
złe warunki życia, np. zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura, niewystarczająca ilość jedzenia/wody
-
nadmierne (zbyt częste )składanie jaj
-
bardzo dojrzała samica, zbyt stara do rozrodu (powyżej 4 lat)
-
samica zbyt młoda do rozrodu (poniżej 1 roku)
-
złe praktyki hodowlane (zabieranie jaj lub piskląt zbyt wcześnie, rozród ptaków w nieodpowiedniej kondycji)
-
najczęściej występuje u samotnych samic (bez partnera samca)
-
niektóre źródła wskazują również silne więzi z właścicielem lub lustro/zabawkę jako jedną z przyczyn
-
wcześniejsze problemy ze składaniem jaj
Objawy:
-
ruchy ogonem w górę i w dół (wydłużone, rytmiczne ruchy ogonem)
-
oddychanie przez otwarty dziób
-
wygładzony wygląd upierzenia
-
trudności w utrzymaniu równowagi na żerdzi (paraliż jednej nogi)
-
apatia, depresja
-
siedzenie na dnie klatki
-
biały kał (mniejsza ilość niż normalnie lub brak kału)
-
wysiłek przy wypróżnianiu się
-
wybrzuszenie kloaki
Zaparcie jaja (poniżej)
BUMBLEFOOT
(zapalenie opuszek łap)
Przyczyny:
-
dieta uboga w witaminę A, biotynę, wapń, D3
-
dieta bogata w tłuszcze
-
zła higiena (odchody przyklejone do żerdzi)
-
uraz stopy spowodowany kontuzją
-
złe materiały/kształt żerdzi (żerdzie plastikowe/gładkie drewniane, wszystkie o tym samym rozmiarze i w tym samym kształcie), lub nienaturalne żerdzie wykonane z materiałów, które mogą ranić stopy papugi
-
surowe powierzchnie podłogi
-
wilgotne podłoże
-
otyłość (nadmierny nacisk na stopy i brak aktywności fizycznej)
Objawy:
-
papuga wyglàda jakby kulała (w późniejszych stadiach)
-
opuchlizna
-
niechęć do chodzenia
-
zaczerwienione stopy od spodu
-
zmiany przypominające pęcherze (owrzodzenia) na podeszwach stóp (we wczesnych stadiach)
-
strupy na stopach
BUMBLEFOOT (zapalenie opuszek łap) - poniżej
CZERWONE ROZTOCZA W PIÓRACH
Przyczyny:
-
słaba higiena w klatce/gnieździe
-
zakażone ptaki lub inne zwierzęta w domu
-
roztocza w otoczeniu ptaka
Objawy:
-
niepokój papugi w nocy
-
ciągłe czyszczenie piór lub niszczenie piór (zirytowany ptak próbuje pozbyć się roztoczy)
-
utrata krwi powodująca anemię
-
śmierć młodych papug w gnieździe
-
można zobaczyć małe plamki poruszające się po piórach papugi, zazwyczaj w okolicy ich nasady
Poniżej - roztocza czerwone; można je zobaczyć w rogach klatki lub w skrzynce lęgowej (mają mniej niż 1 mm długości), przypominaja wygladem czerwonawy osad
Trudno jest wymienić wszystkie możliwe choroby lub problemy, które mogą dotknąć twoją papugę, ale te, które wymieniłam powyżej, są najczęstsze. Jeśli masz chorego ptaka, a jego objawy nie zostały wymienione powyżej, skontaktuj się jak najszybciej z weterynarzem, który specjalizuje się w ptakach.
